Shadow IT và những tác hại của nó?

Shadow IT là việc sử dụng các thiết bị, phần mềm và hệ thống không được bộ phận CNTT chính thức của tổ chức phê duyệt, gây ra nhiều rủi ro về bảo mật và tuân thủ. Các rủi ro phổ biến bao gồm truy cập và thay đổi dữ liệu trái phép, mã độc hại, vi phạm quy định, và tổn hại đến uy tín. Để quản lý shadow IT, các tổ chức cần chủ động giám sát hệ thống, cập nhật bảo mật thường xuyên và xây dựng chính sách chặt chẽ nhằm ngăn ngừa các hoạt động CNTT ngoài luồng.

Shadow IT là gì?

Shadow IT đề cập đến phần cứng hoặc phần mềm được sử dụng trong một doanh nghiệp mà không được bộ phận CNTT chính thức của doanh nghiệp hỗ trợ hoặc cho phép. Mặc dù thuật ngữ này tự thân mang tính trung lập, nhưng nó thường gắn liền với nghĩa tiêu cực vì cho rằng việc sử dụng này chưa được phê duyệt hoặc thậm chí doanh nghiệp không biết rằng nhân viên đang sử dụng nó.

Sự xuất hiện của Shadow IT

Shadow IT xuất hiện khi nhân viên cảm thấy thất vọng vì sự phản hồi chậm từ bộ phận CNTT khi xử lý sự cố, từ chối cập nhật hệ thống, hoặc trong các trường hợp khác khi CNTT không đáp ứng được yêu cầu hoặc khiếu nại của người dùng. Sự bực bội này có thể dẫn đến việc tạo ra các hoạt động “CNTT ngầm”, thường do các nhân viên có kỹ năng về CNTT, sẵn sàng bỏ qua các quy định và quy trình để đạt được điều họ cần.

Rủi ro bảo mật và tác động tiêu cực từ shadow IT

Khi các hoạt động shadow IT xuất hiện, đội ngũ CNTT và ban quản lý công ty có thể gặp phải những hậu quả nghiêm trọng, đặc biệt là các rủi ro về an ninh mạng. Các ví dụ về shadow IT có thể dẫn đến sự cố bảo mật nghiêm trọng bao gồm: sử dụng các thiết bị và phần mềm không được ủy quyền, vượt qua các giao thức bảo mật và thay đổi các tham số hệ thống mà không có sự cho phép.

Những hành động này có thể làm mất quyền kiểm soát hoạt động CNTT, và còn có thể gây thiệt hại về uy tín cho tổ chức, chẳng hạn như trường hợp hệ thống hoạt động không tốt khi tương tác với khách hàng. Shadow IT cũng có thể là cơ hội cho các hacker và các hành vi tấn công mạng không được phép bằng cách lợi dụng các cài đặt cấu hình bảo mật không chính xác.

Shadow IT có thể ảnh hưởng tiêu cực đến doanh nghiệp theo cách: làm gia tăng chi phí, gia tăng rủi ro bảo mật, tạo ra sự không đồng bộ trong hệ thống, và làm giảm khả năng kiểm soát của bộ phận CNTT. Ngoài những rủi ro về an ninh, shadow IT còn có thể khiến chi phí quản lý công nghệ gia tăng, gây ra sự không nhất quán trong quy trình và cản trở sự kiểm soát toàn diện của bộ phận CNTT đối với hệ thống hạ tầng kỹ thuật.

8 mối nguy hại từ Shadow IT

Nhận thức rằng shadow IT là một mối đe dọa thực sự, có thể xảy ra một cách âm thầm và không có bằng chứng rõ ràng, các lãnh đạo doanh nghiệp cần chủ động tìm kiếm các hành vi đáng ngờ trong hệ thống để phát hiện và xử lý kịp thời. Dưới đây là danh sách các rủi ro phổ biến từ shadow IT, cùng với các hướng dẫn để khắc phục:

Truy cập trái phép vào dữ liệu

Kiểm soát truy cập là một phần quan trọng trong việc đảm bảo chỉ những người dùng được ủy quyền mới có thể truy cập hệ thống và tài nguyên CNTT. Các công nghệ kiểm soát truy cập như truy cập dựa trên vai trò (role-based access) và xác thực đa yếu tố (multifactor authentication) rất quan trọng để đảm bảo tuân thủ các quy định. Truy cập trái phép có thể gây ra mất mát dữ liệu, tổn hại đến ứng dụng, đánh cắp thông tin và nguy cơ từ phần mềm độc hại.

Thay đổi trái phép dữ liệu

Người có quyền truy cập trái phép có thể thay đổi các dữ liệu quan trọng như dữ liệu khách hàng hoặc cơ sở dữ liệu của doanh nghiệp. Thay đổi nhỏ trong dữ liệu, chẳng hạn như trong hồ sơ bệnh án, có thể gây hậu quả nghiêm trọng. Điều này cũng có thể vi phạm luật bảo mật dữ liệu và dẫn đến kiện tụng và phạt tiền.

Truy cập vật lý vào hệ thống CNTT

Nhân viên có quyền truy cập hoặc có thể gian lận để vào các phòng dữ liệu hoặc trung tâm thiết bị có thể tạo ra các vấn đề về bảo mật. Sử dụng camera và theo dõi nhật ký truy cập có thể giảm thiểu nguy cơ này.

Mã độc

Hoạt động shadow IT có thể dẫn đến việc mã độc hại xâm nhập vào hệ thống, có thể cố ý hoặc vô tình. Điều này cũng làm tăng nguy cơ tấn công ransomware.

Không thể cập nhật bản vá

Cập nhật bản vá là hoạt động quan trọng để bảo vệ hệ thống, nhưng shadow IT có thể gây ra xung đột với lịch trình cập nhật, dẫn đến các vấn đề bảo mật và hiệu suất.

Vấn đề đáp ứng quy định và tiêu chuẩn

Các tổ chức phải tuân thủ các quy định về bảo mật và hệ thống. Shadow IT có thể gây ra các vấn đề vi phạm quy định, khiến tổ chức đối mặt với rủi ro phạt tiền hoặc kiện tụng.

Rủi ro an ninh mạng

Shadow IT có thể tạo ra các lỗ hổng bảo mật như các lỗ hổng trong tường lửa, hoặc gây xung đột với các công cụ bảo mật như hệ thống phát hiện xâm nhập (IDS) hoặc ngăn chặn xâm nhập (IPS).

Rủi ro về uy tín

Shadow IT có thể gây ra sự cố phần mềm và các vấn đề về hiệu suất, làm ảnh hưởng đến uy tín, vị thế cạnh tranh và tài chính của tổ chức.

Nguồn: TechTarget